Güneydoğu Anadolu İhracatçıları Birliği Başkanı Mahsum Kadooğlu, bölgenin 2024 yılının ilk dört ayında Türkiye’nin toplam gıda ihracatında %30,9’luk payla lider konumda olduğunu açıkladı. Kadooğlu, makarna, ayçiçek yağı ve buğday unu başta olmak üzere bölgeden 1,5 milyon ton gıda ürünü ihraç edildiğini belirtti.

Kadooğlu, ihracat rakamlarına dair şu bilgileri paylaştı:

337,8 bin ton makarna

320,5 bin ton buğday unu

135,7 bin ton ayçiçek yağı

Türkiye’nin 366 milyon dolarlık ayçiçek yağı ihracatının %54,9’u (201 milyon dolar), 288,5 milyon dolarlık makarna ihracatının ise %67,7’si (195,5 milyon dolar) Güneydoğu Anadolu’dan gerçekleştirildi.

Irak, 350 milyon dolarlık hacimle bölgenin en büyük pazarı olmaya devam ederken, Suriye’ye yapılan ihracat %39,1 artışla 122,8 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Kadooğlu, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın başlattığı Planlı Tarım ve yeni nesil destekleme modelinin tarımda verimlilik ve kayıtlılık açısından faydalı olduğunu belirtti. Güneydoğu’nun özellikle makarnalık buğday üretimindeki kalite avantajıyla bu planlamada kritik rol üstlendiğine dikkat çekti.

Ancak bölgede ikinci ürün tarımının (örneğin mısır) daha sistematik desteklenmesi gerektiğini ifade eden Kadooğlu, sulama altyapılarının güçlendirilmesi gerektiğini de vurguladı.

İklim değişikliğine bağlı verim kayıplarının endişe verici boyuta ulaştığını belirten Kadooğlu:

“Kuraklık ve aşırı sıcaklık dalgaları, tarımsal verimi tehdit ediyor. Bu nedenle adaptasyonu yüksek tohum çeşitlerinin kullanımı ve tarımsal inovasyonlara yatırım büyük önem taşıyor,” dedi.

Kadooğlu, bölgenin makarnalık buğday üretiminde dünya çapında kaliteye sahip olduğunu ifade ederek, üretimin azalmasının tehlikeli bir eğilim olduğunu belirtti:

“Ekmeklik buğdaya yönelme, makarnalık buğdayın arz güvenliğini tehlikeye atabilir. Bölgeye özel teşvikler hızla devreye alınmalı.”

Kadooğlu, Irak ve Suriye pazarlarında karşılaşılan yüksek vergi ve bürokratik engellerin, gıda ihracatçılarının rekabet gücünü zayıflattığını ifade etti:

“Bu sorunlar çözülürse Güneydoğu’daki gıda ihracatımız artar, ülkemiz küresel gıda ticaretinde daha da güçlü hale gelir.”