Anılar mı, Fotoğraflar mı?

Seyahate çıkıyoruz, doğum gününe katılıyoruz, yemeğe gidiyoruz…

Her anı belgelemek, neredeyse bir refleks halini aldı.

Ancak yapılan araştırmalar, sürekli fotoğraf çekmenin, o anı hafızaya kazımayı zorlaştırdığını gösteriyor.

Görünen o ki, dijital hafıza ile biyolojik hafıza arasında bir savaş var.

Psikologlar bu durumu "fotoğraf etkisi" (photo-taking-impairment effect) olarak tanımlıyor.

Bu etki, bir anı kayıt altına almak için fotoğraf çekmenin, o ana dair zihinsel detayların daha az hatırlanmasına yol açtığını ortaya koyuyor.

Çünkü beyin, “zaten kaydettim” diyerek anıyı bilinçli olarak işlemeyi bırakıyor.

Dikkatin dağılması: Odaklandığınız şey sahne değil, çerçevedeki kadraj oluyor.

Zihinsel tembellik: Fotoğraf makinesine güvenmek, beynin kayıt görevini devre dışı bırakıyor.

Anın yaşanmaması: Fotoğraf çekme eylemi, “şu an” deneyimini kesintiye uğratıyor.

Kesinlikle. Anı yaşamak yerine paylaşma ihtiyacı, deneyimi yüzeysel hale getiriyor.

Estetik kaygıyla çekilen onlarca kare, içsel deneyimi bastırıyor.

Anıdan çok, gösteri ön plana çıkıyor.

Her anı değil, özel olanı fotoğraflayın.

İlk önce anı yaşayın, sonra çekin.

Fotoğraf yerine küçük notlar veya kısa videolar gibi alternatif kayıt biçimlerini deneyin.

Bazen sadece bakın ve o anı zihinle kazıyın.

Teknoloji anılarımızı kolayca saklamamıza yardımcı olabilir.

Ama unutmayın, en değerli fotoğraflar bazen hiç çekilmemiş olanlardır.

Beyin, en anlamlı anları biz fark etmeden zaten kaydeder.