Giriş: Travmalar Neden Zihinlere Kazınır?

Bir trafik kazası, çocuklukta yaşanan bir bağırış ya da ani bir kayıp…

Yıllar geçse bile bazı anılar hafızada canlı kalır.

Peki ama neden?

Neden güzel anılar unutulurken acı verenler zihinlerde yer etmeye devam eder?

Bu durumun cevabı hem beyin kimyasında hem de hayatta kalma içgüdüsünde gizli.

Amigdala, beynin duygusal merkezidir ve özellikle korku, endişe gibi yoğun duygularla ilişkilidir.

Travmatik bir olay yaşandığında amigdala, yaşananı detaylarıyla birlikte kaydeder.

Çünkü bu bilgiler gelecekteki benzer tehditlere karşı bir “uyarı sistemi” görevi görür.

Kısacası, beyin travmaları unutmaz çünkü onları bir nevi rehber olarak saklar.

Travmatik bir olay sırasında salgılanan adrenalin ve kortizol gibi stres hormonları, hipokampus (bellek merkezi) ile birlikte çalışarak yaşananların daha güçlü şekilde kodlanmasına neden olur.

Bu da travmaların daha derin izler bırakmasına yol açar.

İlkel çağlarda hayatta kalmak için tehlikelerden ders çıkarmak gerekiyordu.

Bir yırtıcıyla karşılaşan atalarımız, o anı unutsaydı aynı hatayı tekrar edebilirdi.

Bu nedenle evrimsel süreçte, acı veren deneyimlerin hafızada tutulması avantaj sağladı.

Aslında travmanın tamamen unutulmaması, bazı durumlarda iyileşme süreci için gereklidir.

Ancak bu anıların sık sık zihne gelmesi, kaygı bozukluklarına veya travma sonrası stres bozukluğuna (TSSB) yol açabilir.

Bu durumda terapi ve psikolojik destek önemlidir.

Beyin travmaları unutmaz, çünkü bizi korumak ister.

Ancak travmalarla başa çıkmak, onları anlamlandırmak ve dönüştürmek mümkündür.

Unutmak yerine anlam vermek, iyileşmenin ilk adımıdır.