TATİL FOTOĞRAFI PAYLAŞMAK İÇİN BORÇLANMAK: SOSYAL MEDYA EKONOMİSİ GERÇEK Mİ?
Yaz ayları yaklaşırken sosyal medya platformları, lüks tatil fotoğraflarıyla adeta bir yarış alanına dönüştü. Ancak bu gösterişli karelerin ardında yatan ekonomik gerçeklik düşündürücü: Bankalardan alınan tatil kredileri, taksitli tatil kampanyaları ve son kuruşuna kadar harcanan limitlerle "sanal mutluluk" finanse ediliyor. Uzmanlar, bu durumun giderek yaygınlaşan bir "sosyal medya ekonomisi" oluşturduğunu ve bireylerin finansal sağlığı açısından ciddi riskler barındırdığını söylüyor.
Ege Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Ayşegül Çiftçi, “Artık birçok kişi, tatile gerçekten dinlenmek için değil, fotoğraf paylaşmak için gidiyor. Dijital görünürlük uğruna kredi çekmek, tüketim toplumunun geldiği son noktayı gösteriyor” ifadelerini kullandı.
Yapılan araştırmalara göre 18-35 yaş arası bireylerin %63’ü, sosyal medya paylaşımlarında "geri kalmamak" için normalde yapmayacakları harcamaları gerçekleştirdiğini belirtiyor. Psikologlar bu davranış biçimini “FOMO” yani “Fear of Missing Out” (Bir şeyleri kaçırma korkusu) ile açıklıyor. İnsanlar, diğerlerinin yaşadığını düşündüğü eğlenceli hayatlara yetişmek için maddi dengelerini zorluyor.
Bankaların tatil kredisi kampanyalarında da büyük artış gözleniyor. Birçok kullanıcı sosyal medya fotoğrafı için yalnızca uçak bileti ya da konaklama değil; estetik operasyon, marka kıyafet, lüks restoran harcamaları da yapıyor.
Psikiyatrist Dr. Sevilay Ünsal, bu eğilimi şöyle yorumluyor: “Beğeni ve takipçi sayısıyla kendini değerli hisseden bireyler için sosyal medya sadece bir platform değil, psikolojik bir alan. Ve bu alan, görünürlük uğruna ekonomik bataklığa dönüşebiliyor.”
Ekonomistler ise, sosyal medya etkisiyle büyüyen bu tüketim modelinin sürdürülemez olduğunu ve borçlanma oranlarını artırarak bireysel mali çöküşlere neden olabileceğini belirtiyor.
Bu yılın yaz sezonunda en çok konuşulacak konu, “tatilin kendisi” değil, tatil fotoğrafı için yapılan “gösterişli” fedakârlıklar olacak gibi görünüyor.