Kelebeklerin Uçuş Sırrı Çözüldü: Mikrodron Teknolojisine İlham Verecek Keşif

Çinli bilim insanları, kelebeklerin havada asılı kalmasını sağlayan eşsiz aerodinamik mekanizmayı ortaya çıkardı. Bu keşif, doğadan ilham alarak geliştirilecek sessiz ve etkili mikrodronların önünü açabilir.

Çinli fizikçiler, kelebeklerin uçuş sırasındaki kanat ve vücut hareketlerini analiz ederek, bu zarif canlıların havada “asılı kalabilmelerini” sağlayan fiziksel mekanizmayı detaylarıyla çözdü. Beihang Üniversitesi öğretim üyesi Zhang Yanlai liderliğindeki ekip, kelebeklerin nektar toplarken sabit kalma yeteneğinin sadece doğada hayatta kalmakla değil, gelecekteki teknolojik uygulamalarla da yakından ilgili olduğunu vurguladı. Amerikan Fizik Enstitüsü (AIP) tarafından duyurulan çalışmada, sıradan beyaz lahana kelebeği (Pieris brassicae) türü yüksek hızlı kameralarla kayıt altına alındı. Ardından yapay zekâ destekli sistemler yardımıyla bu görüntüler üç boyutlu modellere dönüştürüldü. Elde edilen veriler, kelebeklerin uçuş sırasında ön ve arka kanatlarıyla birbirinden farklı iki ayrı girdap (vorteks) seti oluşturduğunu ve bu girdapların kelebeğin gövde yönü ve eğimiyle etkileşime girerek havada sabit kalmalarını sağladığını ortaya koydu. Özellikle çiçeklerin üzerinde asılı kalırken, kelebekler vücutlarını yere dik açıyla (90 derece) konumlandırarak, minimum kanat hareketiyle denge sağlayabiliyor. Zhang’a göre, bu aerodinamik yapı, seralarda bitkileri tozlayacak veya afet bölgelerinde sessizce arama kurtarma yapabilecek mikrodronlar için mükemmel bir model sunuyor. Aynı zamanda, kelebeklerin uçuş tarzı, doğal yaşamı rahatsız etmeyecek gözlem araçları geliştirmek isteyen bilim insanlarına da ilham kaynağı olabilir. Araştırmacılar, bu “asılı kalma” mekanizmasının, şimdiye dek hiçbir kuş veya böcekte bu kadar verimli şekilde gözlemlenmediğini belirtiyor. Dolayısıyla kelebeklerin bu eşsiz hareket sistemi, biyomimetik mühendislik alanında çığır açabilecek potansiyele sahip.