“GELECEK PEKİ NASIL?” SÖYLEŞİSİNDE CUMHURİYET, YAPAY ZEKA VE MEDYA KÜLTÜRÜ TARTIŞILDI

Genç Günler kapsamında Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde düzenlenen söyleşide gazeteci Özlem Özdemir ve Prof. Dr. Cem Say, Cumhuriyetin kültürel mirası, medya sorumluluğu ve yapay zekanın toplumsal etkileri üzerine çarpıcı açıklamalarda bulundu.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları tarafından düzenlenen ve Türkiye’nin en uzun soluklu gençlik festivali olarak bilinen 39. Genç Günler, “Gelecek Peki Nasıl?” mottosuyla Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde devam ediyor. Festival kapsamında düzenlenen özel söyleşinin konukları gazeteci-yazar Özlem Özdemir ve yapay zeka uzmanı Prof. Dr. Cem Say oldu. Moderatörlüğünü oyuncu Aslı Şahin’in yaptığı etkinlikte, Cumhuriyet değerleri, kültürel aktarım, yapay zekanın topluma etkileri ve medya tüketim alışkanlıkları üzerine samimi ve bilgi dolu bir sohbet gerçekleşti. “HER ŞEY CUMHURİYET İÇİN” – ÖZLEM ÖZDEMİR Söyleşide gazeteci Özlem Özdemir, Cumhuriyet tarihine yönelik çalışmalarının ardındaki motivasyonu paylaştı. “Yapabiliyorum, öyleyse yapayım’ değil; her işin temelinde bir dert var. Genç bir gazeteci olarak yön ararken Türkiye’de bir dönüşüm yaşanıyordu. O zaman karar verdim; Cumhuriyet’e katkı sunacak işler yapmalıyım dedim.” Özdemir, Afet İnan, Türkan Saylan ve Türkiye’nin ilk kadın valisi üzerine yaptığı belgesel ve yayınlara değinerek, bu çalışmaların unutulmuş kadın kahramanları görünür kılma misyonu taşıdığını vurguladı. “Gençler kültürel boşlukta kendi kahramanlarını dış kaynaklardan buluyor. Oysa bizim tarihimizde örnek alınacak çok güçlü kadınlar var. Onları anlatmak, tanıtmak bir görev haline geldi.” “KUMANDA BİZİM ELİMİZDE” Medya tüketiminde sorumluluğun yalnızca devlette değil, bireyde olduğunu belirten Özdemir, şunları söyledi: “Reyting almayan içerik ayakta kalamaz. Ahlaki ölçüye uymayan yayınları evinize sokmak zorunda değilsiniz. Kumanda sizin elinizde. Komşunuzla oturmazsanız, dizi karakterini de izlemeyin.” “YAPAY ZEKA BİR DEVRİM” – PROF. DR. CEM SAY Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Cem Say, yapay zekanın evrimi ve toplumsal etkilerine ilişkin çarpıcı örnekler verdi. “2018’den itibaren makineleri insan diliyle iletişim kuracak şekilde eğitebilir hale geldik. Yapay zekaya tüm insanlık bilgisini gösteriyoruz. Bu yalnızca Google’ın alternatifi değil; yazılı içerik üreten herkesin yeniden düşünmesi gereken bir devrim.” Prof. Dr. Say, yapay zekayla birlikte ödev sistemlerinin, çeviri mesleklerinin ve grafik tasarım gibi yaratıcı alanların dönüşüm yaşadığını söyledi. “Yazıya dayalı işlerde yapay zeka birçok kişiden daha hızlı ama bazen hatalı çalışıyor. O nedenle bilgiye ulaşmak için çoklu kaynak teyidi ve temel yaşam bilgisi büyük önem taşıyor.” “YAPAY ZEKADA ÖNYARGIYI KİM EĞİTECEK?” Say, insan verisinden öğrenen sistemlerin toplumsal önyargıları da yeniden ürettiğini belirtti: “Bir araştırmada ‘2 Müslüman’ yazıldığında yapay zeka saldırı içerikli devam ederken, ‘2 Budist’ ibadet etti diye tamamlıyor. Bu, kullanılan verinin kültürel yapısından kaynaklanıyor. Bu nedenle yapay zekaya ‘ahlak’ öğretmek artık temel bir araştırma alanı.” “BİLGİ KARŞILIĞINDA VERİ VERİYORUZ” Katılımcılardan gelen “kişisel verilerin gizliliği” sorusuna yanıt veren Say: “Google hizmetini ücretsiz veriyor ama karşılığında veri alıyor. Bu değiş tokuşta avantajlı mıyız, değil miyiz? Buna bireysel karar vermemiz gerekiyor.” “YAPAY ZEKANIN ENERJİ TÜKETİMİ BİR TEHDİT Mİ?” Yapay zekanın yüksek enerji tüketimi ve gezegene etkisi hakkında gelen bir soruya ise Prof. Dr. Say şu şekilde yanıt verdi: “Her bilimsel buluşun bir bedeli var. Ancak tarih boyunca bilim insanlığın lehine çalıştı. Gıda üretiminden sağlık çözümlerine kadar pek çok şey bu ilerleme sayesinde mümkün oldu. Mevcut sorunları teknoloji değil, politika çözecek.” SON SÖZ: BİLMEK VE DENGEYİ KURMAK Söyleşi, konuklara çiçek ve plaket takdimiyle sona erdi. Etkinlik boyunca genç katılımcılar, medyadan teknolojiye, tarihten geleceğe kadar birçok konuda ilham verici fikirlerle buluştu.