ŞEHİRLERDE STRES HARİTASI: EN GERGİN İLÇELER HANGİLERİ?

Trafik, gürültü, kalabalık, yeşil alan eksikliği... Türkiye'nin büyükşehirlerinde yaşayan milyonlarca insan günlük yaşamda yüksek stresle karşı karşıya. Peki en gergin ilçeler hangileri? Uzmanlar stres kaynaklarını ve çözüm yollarını değerlendiriyor.

Kentleşme arttıkça, şehir yaşamının bireyler üzerindeki psikolojik yükü de artıyor. Gürültü, kalabalık, trafik ve sosyal izolasyon gibi faktörler, şehirlerde görünmeyen ama derinleşen bir stres haritası oluşturuyor. Türkiye’nin büyükşehirlerinde yapılan çeşitli araştırmalar, bazı ilçelerin stres düzeyinin çok daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor. EN STRESLİ İLÇELER: İSTANBUL, ANKARA, İZMİR İLK SIRADA Son yapılan kent yaşamı memnuniyet anketlerine göre: İstanbul’da stres düzeyi en yüksek ilçeler: Esenyurt, Bağcılar, Kadıköy Ankara’da: Çankaya, Keçiören, Mamak İzmir’de: Karabağlar, Konak, Buca Bu ilçelerde yaşayan bireylerde uyku bozukluğu, sinirlilik hali, sosyal içe kapanma ve fiziksel yorgunluk gibi stres belirtileri daha sık görülüyor. UZMAN GÖRÜŞÜ: ŞEHİR PLANLAMASI STRESİ TETİKLİYOR Şehir Plancısı Dr. Asuman Yılmaz, bu konuda şunları söylüyor: “Bir ilçede stres düzeyini artıran en büyük unsurların başında yeşil alan eksikliği, yaya alanlarının azlığı ve trafik yoğunluğu geliyor. Ayrıca hızlı yapılaşma, bireyde ‘sürekli tehdit altındayım’ algısını pekiştiriyor.” GÜRÜLTÜ VE KALABALIK STRESİ BESLİYOR Psikiyatrist Dr. Fırat Doğu ise şehir stresinin ruh sağlığı üzerindeki etkilerini şu sözlerle anlatıyor: “İnsan beyni sürekli uyarana maruz kaldığında, stres hormonları aktif hale gelir. Özellikle trafik sesi, korna, inşaat gürültüsü gibi çevresel uyaranlar, zihinsel tükenmeye yol açabiliyor.” STRESİ AZALTAN MAHALLELER DE VAR Öte yandan bazı ilçelerde yaşayanlar, şehir içinde daha dengeli bir ruh hali deneyimlediğini belirtiyor. İstanbul’da Adalar ve Şile, İzmir’de Urla, Ankara’da ise Gölbaşı gibi alanlar, doğayla temasın fazla olduğu, gürültü ve kalabalığın görece az olduğu yerler olarak dikkat çekiyor. ÇÖZÜM NE OLABİLİR? Uzmanlar, stresli kent yaşamını hafifletmek için şu önerileri sıralıyor: Şehir içi yeşil alan oranı artırılmalı Yayalaştırma projeleri çoğaltılmalı Gürültü kirliliğiyle mücadelede desibel sınırları net uygulanmalı Her mahallede toplumsal dayanışma alanları, sosyal merkezler kurulmalı Yerel yönetimler vatandaş psikolojisini merkeze alan planlamalar yapmalı SONUÇ: STRES, KENTİN GÖRÜNMEYEN YÜZÜ Stres, artık sadece bireysel bir sorun değil, kentlerin sağlığını etkileyen yapısal bir problem. Daha yaşanabilir şehirler için zihinsel sağlığı koruyan bir mimari ve sosyal düzen şart.