ÇOCUKLAR NEDEN DAHA AZ KİTAP OKUYOR? DİJİTAL DÖNEMİN OKUMA KRİZİ

TÜİK verileri ve uzman görüşleri, çocukların kitap okuma alışkanlıklarının dijital bağımlılık nedeniyle ciddi biçimde azaldığını gösteriyor. Aileler ve eğitimciler endişeli.

Son yıllarda kitap okuma oranlarında yaşanan düşüş, özellikle çocuklar arasında dikkat çekici boyutlara ulaştı. TÜİK’in 2025 verilerine göre, 10-14 yaş grubundaki çocukların yalnızca %15’i her gün düzenli olarak kitap okuyor. Bu oran 2010’larda %35 civarındaydı. Uzmanlar bu keskin düşüşü dijital içerik tüketiminin artışına bağlıyor. Ekran Süresi Kitapların Önüne Geçti Türkiye Çocuk ve Medya Derneği Başkanı Dr. İrem Yıldız, “Ortalama bir çocuk artık günde 3 ila 5 saatini ekran başında geçiriyor. Kitap okumaya ayrılan zaman ise çoğu zaman 15 dakikayı geçmiyor” diyor. Uzmanlar, dijital içeriklerin dikkat dağınıklığını artırdığına ve çocuklarda odaklanma süresini kısalttığına da dikkat çekiyor. Özellikle ilkokul çağındaki çocuklar, telefon ve tablet kullanımında sınır konulmadığında kitapla bağ kurmakta zorlanıyor. Ebeveynler Ne Yapmalı? Uzman Psikolojik Danışman Selim Kara’ya göre çözüm ailede başlıyor: “Ebeveynin kitap okuması, çocuğa örnek olur. Dijital araçlar ise ancak planlı ve sınırlı kullanıldığında zararsızdır.” Kütüphaneler Boş, Dijital Kitaplar Popüler Okul kütüphaneleri ya yeterince kitap içermiyor ya da ziyaret edilmiyor. Öte yandan e-kitap uygulamaları da çocuklara cazip gelmiyor. Eğitimciler, kitap okuma alışkanlığının küçük yaşta kazanıldığını ve bu alışkanlığın giderek erozyona uğradığını vurguluyor. Uyarı: Okumayan Nesil Eleştiremez Pedagoglar, kitap okumayan çocukların hayal gücü, ifade becerileri ve empati yetilerinin gelişiminde eksiklik yaşadığını belirtiyor. “Okuyan çocuk düşünür, eleştirir ve üretir. Tersine bir gidiş varsa, bu sadece bireysel değil toplumsal bir krizdir” görüşü dikkat çekiyor.