GÖLGELERİN ALTINDAKİ SICAKLIK: GÜNDEKİ GERÇEK ISIYI HİSSEDİYOR MUYUZ?

Termometre 28 derece gösteriyor ama siz 38 gibi hissediyorsanız yalnız değilsiniz. “Hissedilen sıcaklık” kavramı yalnızca sayı değil, nem, rüzgâr, zemin yapısı ve hatta vücudun verdiği biyolojik tepkiyle şekilleniyor.

TERMOMETRE DOĞRUYU MU SÖYLÜYOR? Hava durumu 28 derece diyor ama siz kendinizi sanki 38 derece sıcakta yürüyormuş gibi hissediyorsunuz. Peki neden? Cevap: “Hissedilen sıcaklık” ile ölçülen sıcaklık aynı şey değil. Meteoroloji uzmanlarına göre, hissedilen sıcaklık; yalnızca termometre ölçümü değil, aynı zamanda nem, rüzgâr, güneş radyasyonu ve vücut tepkilerinin bileşimi. HİSSEDİLEN SICAKLIK NASIL HESAPLANIR?  Gerçek sıcaklık + Nem oranı = Hissedilen sıcaklık (tropikal etki) Rüzgâr + Gerçek sıcaklık = Serinletici etki (windchill) Asfalt ve beton yüzeyler + güneş = Şehir ısı adası etkisi Örneğin, 28 derece sıcaklıkta %70 nem varsa vücut teri buharlaştıramaz. Böylece serinleyemez ve ısı hissi 37–38 dereceye çıkabilir. GÖLGEDE BİLE BUNALMA SEBEBİ: NEM + HAVA DURGUNLUĞU Gölgede durduğunuzda güneş ışığı yoktur ama hava hareketi de yoksa, nemle birleşince ortam “terli bir battaniye” gibi hissettirir.  Özellikle beton binalarla çevrili şehir merkezlerinde, bu etki daha yoğun yaşanır. Çünkü ısı gece bile yayılmadan kalır. ŞEHİR ISI ADASI NEDİR? Şehir merkezleri, çevresine göre 5-8 derece daha sıcak olabilir. Asfalt, beton, araç emisyonları ve azalan yeşil alanlar nedeniyle: Gündüz alınan ısı emilir Gece bu ısı salınamaz Sürekli sıcaklık döngüsü oluşur Bu nedenle aynı hava sıcaklığında bir kır köyü ile bir şehir meydanı arasında hissedilen sıcaklık ciddi farklılık gösterir. VÜCUT NASIL TEPKİ VERİR?  Hipotalamus adlı beyin bölgesi, sıcaklığa karşı terleme veya damar genişlemesi gibi reaksiyonlar başlatır.  Ama nem çoksa ter buharlaşamaz → soğuyamayız. Sonuç: Baş ağrısı, halsizlik, dikkat dağınıklığı, tansiyon düşmesi gibi şikayetler ortaya çıkar. SERİNLİK Mİ HİSSİZLİK Mİ? Uzmanlar, “hissedilen sıcaklık” kavramının yalnızca meteoroloji değil, sağlık açısından da dikkate alınması gerektiğini vurguluyor. UZMAN GÖRÜŞÜ İklim bilimci Dr. Selim Eralp: “Hissedilen sıcaklık, özellikle yaşlılar ve çocuklar için fiziksel sınırın ötesine geçebilir. Termometreye değil, bedene kulak vermek gerekir.” GÖRSELLER: