ÇOCUKLAR NEDEN ARTIK KİTAP OKUMUYOR?

Teknoloji çağında büyüyen çocuklar artık kitaplarla değil, ekranlarla vakit geçiriyor. Ebeveynler ve öğretmenler “Çocuklara kitap okutamıyoruz” diye yakınıyor. Peki kitap okuma alışkanlığı neden geriliyor? Sorun ilgisizlik mi, yoksa değişen dünyaya ayak uyduramayan eğitim sistemi mi?

Kitaplar Raflarda, Ekranlar Ellerinde: Okuma Alışkanlığı Nereye Kayboldu?  DİJİTAL DÜNYA ZİHNİ HIZA ALIŞTIRDI Çocuklar artık bilgiye kitaplardan değil, birkaç saniyelik videolardan ulaşıyor. Bu hızlı tüketim alışkanlığı, kitapların sunduğu durağan ve sabır isteyen içeriklere karşı ilgiyi azaltıyor. Kitap okumak zihinsel bir eylem gerektirirken, ekranlar daha pasif bir keyif sunuyor.  DİKKAT SÜRESİ KISALDI, DERİNLEŞME AZALDI Son araştırmalar, özellikle 10 yaş altı çocuklarda dikkat süresinin önceki nesillere göre %30 azaldığını gösteriyor. Bu da uzun paragraflı kitaplara karşı tahammülün düşmesine yol açıyor. Derinlemesine okuma yerine “özet bilgi” tercih ediliyor.  OKULDAKİ KİTAPLAR ‘ZORUNLU’ OLARAK ALGILANIYOR Eğitim sisteminde kitaplar çoğunlukla test, ödev ve sınav aracı olarak sunuluyor. Bu da kitapla duygusal bir bağ kurmayı engelliyor. Çocuk için kitap, keşif ve heyecan yerine, "sorulacak yerler" haline geliyor.  EVDE MODEL OLAN YOKSA OKUMA DA YOK Ebeveynler evde televizyon izliyor, telefonla vakit geçiriyorsa, çocuğun kitap okuma alışkanlığı geliştirmesi beklenemez. Çocuklar söyleneni değil, gördüğünü yapar. Kitap okuyan bir aile, doğal olarak çocukta merak uyandırır.  KİTAPLARIN DİLİ ÇOCUKLARA YABANCI MI GELİYOR? Bazı çocuk kitapları hâlâ ağır, klasik anlatımlarla yazılıyor. Yeni nesil ise görsel-işitsel çağın diline daha yakın. Bu nedenle ilgi çekici, sade ve etkileşimli içerikler sunan kitaplar öne çıkıyor.  NE YAPMALI? Çocuğa zorla değil, merakla kitap okutulmalı Okunan kitap sonrası sohbet edilmeli Ailece okuma saatleri oluşturulmalı Kitaplar görsel yönü güçlü, yaşına uygun ve eğlenceli seçilmeli Dijital okuma (e-kitaplar, sesli kitaplar) da bir alternatiftir  SONUÇ: SORUN KİTAPTA DEĞİL, SUNUŞ ŞEKLİNDE Çocuklar okumaktan uzak değil; sadece geleneksel yöntemlerden uzaklaşıyor. Kitapları ekran kadar cazip kılmak için yetişkinlerin de dilini ve sunumunu güncellemesi gerekiyor. Kitap hâlâ en güçlü araç ama doğru sunulursa.